Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Eşitlik Teorisi

Motivasyon teorileri arasında süreç teorilerden varsayılan ve Adams, S. J., tarafından geliştirilen Eşitlik Teorisi’ne göre, bireyler, çabalarına karşılık elde ettikleri ödüller ile benzer işi yapan diğer bireylerin çaba-ödül durumlarını karşılaştırırlar. Temelinde adil davranış görme isteği olan teori kapsamında, çabaları ve ödülleri diğer bireylerinkinden az olan bireylerin, dengenin tekrar sağlanması ve eşitsizlik durumunun yarattığı rahatsızlığın giderilmesi için çeşitli yollara başvurdukları ifade edilir. Bireyin, işe olan bireysel katkısını, kendi ödül sistemini veya diğerlerinin çaba ve katkıları ile kendisini karşılaştırdığı bireyin kendisini değiştirmeye çalışırken, bireysel savunma mekanizmasını geliştirerek eşitsizlik durumundan uzaklaşmayı amaçlar. Özetle teori ile anlatılmak istenen, bireylerin tüm alanlarda eşitliği sağlamaya çalışmasıdır.
Dört temel kavrama dayanan teori kapsamında birey, denkliği ya da denksizliği algılayan kişi, öteki birey ise bireyin kendi çaba-ödül ilişkisini karşılaştırdığı diğer kişi ya da gruplar olarak ifade edilir. Örgüt içinde eşitlik durumu arayan bireylerin kendilerine adil davranıldığı duygusunu hissetmenin peşinde oldukları ve bu bağlamda girdi-çıktı hesabı yaparak söz konusu oranın dengeli olmasını bekledikleri belirtilir. Eğitim, zekâ, deneyim, yetenek, beceri, kıdem, yaş, cinsiyet, toplumsal statü vb. şeklinde sayılan girdiler, bireyin işine katkıları olarak ifade edilir. Ücret, yan ödemeler, kıdem tazminatları, ücret dışında sağlanan emeklilik hakları, toplumsal saygınlık vb. bireyin sağladığı hizmetler karşılığında elde ettiği ödüller, çıktılar şeklinde açıklanır. Girdilerin ve çıktıların birey tarafından nasıl algılandıklarına göre değerlendirildikleri vurgulanır.

Günün Kavramı

Demir Kafes

Bürokratik örgüt modeli, kurallar ve yasalara dayalı, rasyonel olarak işleyen, etkinlik ve verimliliğin maksimum ölçülerde gözetildiği örgüt modelidir. Buna ek olarak, sözü edilen modelin etkin hizmet üretmekle birlikte, bireysel yaratıcılık, özgürlük ve özerklik konularına yer vermeyen bir mekanizma olduğu vurgulanır. 
Bürokratik örgüt modelinde görev alanların örgütlenme gücünün kurbanı haline gelerek otomatik davranışlarının artması sonucu birey için olduğu kadar toplum için de bir “demir kafes” oluştuğu ifade edilir. Bürokrasiyi ideal bir yönetim aracı olarak tanımlayan Weber, M., gücün tek elde toplandığı bürokratik yapılarda görev alanların makinenin dişlileri gibi görünmeleri nedeni ile bir nevi “demir kafese” hapsedildiklerini belirtir. Başka bir ifadeyle, içinde görev alanlar açısından bürokrasinin demir kafesi andırdığı anlatılır. 

Bunu Biliyor muydunuz?

Çevik Yönetim

Çevik yönetim, öngörülemez değişimler karşısında proaktif ve yanıt verebilir olan, esnek ve hızlı hareket eden örgütlere ait bir yaklaşım olarak ele alınır. Çevik yönetim yaklaşımını benimseyen örgütler, rekabet avantajını sürdürmek için yenilikçilik anlayışı ile operasyonel süreçlerini yeniden yapılandırarak faaliyetlerine yön kazandırırlar. Yönetimde çeviklik, ürün ve hizmet üreten her tür örgüt için geçerli olan bir çözüme işaret eder.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner