Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Çevresel Vizyon

Çevresel vizyon periferik (dış uyarıların ilgili merkeze iletilmesi) vizyon olarak da ifade edilir. Örgüt çalışmalarında kullanılan çevresel vizyon kavramı ile bir örgütün dikkatinin ve odağının dışında kalanlara işaret edilir. Çevresel vizyon, örgütlerin halihazırda yaptıklarına fazla odaklanmalarının yaratacağı tehlikeye vurgu yaparak, örgütlerin dış dünyaya açılmalarının gereğini ortaya koyar. Çevreden gelen zayıf sinyallerin fark edilip, yorumlanmasını sağlayan çevresel vizyon, iş fırsatlarının fark edilerek, geleceğe ilişkin alternatif planların yapılmasına olanak tanır. Günümüz örgütleri için yüksek düzeyde çevresel vizyona sahip olmanın örgütlerin hayatta kalma şansını arttırdığı kabul edilir.  

Günün Kavramı

Bürokratik Örgüt Modeli

Bürokratik örgüt modelinin Weber M. tarafından belirlenmiş ilkeleri arasında; örgütsel verimliliği arttırmak için uzmanlaşmaya dayalı işbölümünün geliştirilmesi, hiyerarşik yetkilendirmenin kabul edilmesi, işgörenlerin yeteneklerine göre işe alımlarının ve terfilerinin yapılması, örgüt içi faaliyetlerin yazılı kurallar çerçevesinde yerine getirilmesi ve yönetsel ilişkiler için belirlenmiş kuralların tüm işgörenler için aynı şekilde uygulanması yer alır. Weber M.’ye göre bürokratik örgüt modelinde egemen olan kontrol (kurallar, düzenlemeler, iş tanımlamaları) örgütsel verimliliğin güvencesi olarak kabul edilir. Özetle bürokratik örgütler, örgüt işleyişinin yazılı kurallara ve düzenlemelere dayandırıldığı, iş ilişkilerinin objektif standartlara bağlandığı, işbölümü ve uzmanlaşmanın egemen olduğu, görevlerin uygun beceri ve yeteneklere sahip işgörenler tarafından hiyerarşik yetki ile yürütüldüğü rasyonel ve merkeziyetçi yapılar olarak örgütsel etkinliği sağlamaya odaklanırlar.

Bunu Biliyor muydunuz?

Çift Etmen Teorisi

Çift Etmen Teorisi, işgörenlerin işten beklentileri ile etkin ve verimli çalışmalarını sağlayan iş yeri koşullarını araştıran Herzberg, F. tarafından motivasyona, teşvik edici (özendirici) araçlar yönünden yaklaşılarak oluşturulmuştur. İşgörenlerin işe ilişkin tutumlarının başarı ve başarısızlıklarını belirlediklerinin kabulü ile ortaya konulan teori, motivasyon-hijyen teorisi olarak da adlandırılır. 
Örgüt içindeki işgörenlerin ihtiyaçlarının, hijyen (sağlık) ve motivasyon (güdüleyici, motive edici) olarak ifade edilen iki grup faktör ile açıklandığı vurgulanır. Örgüt için yaşamsal nitelikte oldukları ve asgari faktörler olarak kabul edildikleri belirtilen hijyen faktörlerinin, iş çevresindeki her türlü öğeyi kapsadığı ifade edilir. Hijyen faktörlerinin; işletme politikaları ve yönetim biçimi, çalışma koşulları, iş güvenliği, ast-üst ilişkileri (yönetici rolü, statü) ve ücret düzeyi (maaş) vb. iş çevresine ilişkin unsurlar bağlı olduğu görülür. İşgörenlerin tatminsizliklerini ortadan kaldırırken tam olarak güdülenmelerini sağlayan güçte olmayan hijyen faktörlerinin yanında, başarma ve psikolojik gelişme ihtiyaçları ile bağlantılı olan motivasyon faktörlerinin devreye girdikleri kabul edilir. İşin doğası ile ilgili olan motivasyon faktörlerinin; tanınma, yetki ve sorumluluk üstlenme, takdir edilme, başarı kazanma, işin çekiciliği, ilerleme ve yükselme (terfi) olanakları vb. olarak ele alındıkları görülür. 
Çift Etmen Teorisi’nin kısıtları arasında; işgörenleri motive edici unsurların karmaşıklığı, kişiden kişiye değişiklik göstermeleri başka bir ifade ile tatmin ölçütlerinin yetersizliği ve genelleme yapmak için de kâfi gelmemeleri gerekçeleri ile kullanılan yöntemin sınırlılığı, değerlendirmelerin yorumlardan yola çıkılarak yapılması, iş tatmini ve verimlilik arasındaki ilişkinin yeterince irdelenmemesi yer alır. 

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner