Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Çift Etmen Teorisi

Çift Etmen Teorisi, işgörenlerin işten beklentileri ile etkin ve verimli çalışmalarını sağlayan iş yeri koşullarını araştıran Herzberg, F. tarafından motivasyona, teşvik edici (özendirici) araçlar yönünden yaklaşılarak oluşturulmuştur. İşgörenlerin işe ilişkin tutumlarının başarı ve başarısızlıklarını belirlediklerinin kabulü ile ortaya konulan teori, motivasyon-hijyen teorisi olarak da adlandırılır. 
Örgüt içindeki işgörenlerin ihtiyaçlarının, hijyen (sağlık) ve motivasyon (güdüleyici, motive edici) olarak ifade edilen iki grup faktör ile açıklandığı vurgulanır. Örgüt için yaşamsal nitelikte oldukları ve asgari faktörler olarak kabul edildikleri belirtilen hijyen faktörlerinin, iş çevresindeki her türlü öğeyi kapsadığı ifade edilir. Hijyen faktörlerinin; işletme politikaları ve yönetim biçimi, çalışma koşulları, iş güvenliği, ast-üst ilişkileri (yönetici rolü, statü) ve ücret düzeyi (maaş) vb. iş çevresine ilişkin unsurlar bağlı olduğu görülür. İşgörenlerin tatminsizliklerini ortadan kaldırırken tam olarak güdülenmelerini sağlayan güçte olmayan hijyen faktörlerinin yanında, başarma ve psikolojik gelişme ihtiyaçları ile bağlantılı olan motivasyon faktörlerinin devreye girdikleri kabul edilir. İşin doğası ile ilgili olan motivasyon faktörlerinin; tanınma, yetki ve sorumluluk üstlenme, takdir edilme, başarı kazanma, işin çekiciliği, ilerleme ve yükselme (terfi) olanakları vb. olarak ele alındıkları görülür. 
Çift Etmen Teorisi’nin kısıtları arasında; işgörenleri motive edici unsurların karmaşıklığı, kişiden kişiye değişiklik göstermeleri başka bir ifade ile tatmin ölçütlerinin yetersizliği ve genelleme yapmak için de kâfi gelmemeleri gerekçeleri ile kullanılan yöntemin sınırlılığı, değerlendirmelerin yorumlardan yola çıkılarak yapılması, iş tatmini ve verimlilik arasındaki ilişkinin yeterince irdelenmemesi yer alır. 

Günün Kavramı

Çeviklik

Çeviklik, değişimin ve belirsizliğin hâkim olduğu örgüt çevresinin yarattığı zorluklara karşı oluşturulan bir yanıt olarak algılanır. Rekabet güçlerinin üretim çevrelerinde kuvvetlenmeleri ile çevikliğin, hayatta kalmak ve başarı elde etmek için bir koşul olarak ifade edildiği görülür (Meade vd., 1997).  Buradan çevikliğin, çalkantılı iş ortamında, yönetimsel karar vermede gerekli görülen tüm bilgileri üretmek için, bir örgütün sahip olması gereken yetenek olarak tanımlandığı anlaşılır (Zain vd., 2005). 
Çeviklik, belirsizliğin ve öngörülmezliğin olduğu çevrelerle başa çıkmanın bir yolu olarak ifade edilir. Değişen çevrenin sürekliliği ve dinamizmine karşı ortaya konulan çözüm şeklinde kabul edilen çeviklik, yönetimin yeni paradigmaları arasında yer alır. Çevre dinamiklerine göre değişime zorlanan örgütlerin hareket kabiliyetlerinden biri olarak tanımlanan çevikliğin, örgütsel üretkenliğe katkı sağladığı vurgulanır.

Bunu Biliyor muydunuz?

A Priori

Geçerliliği deneyimden önce bilinen şey anlamında kullanılır. Önden, önsel, önceden şeklinde ifade edilir. Deneyimden bağımsız, tecrübeye dayanmayan anlamında kullanılır. Akıldan ve akıl faaliyetlerinden üretilen ve deneysel olmayan bilgiye denilir. Doğruluğuna karar verilmesi için gözlem yapılması gereği bulunmayan, tanım gereği doğru olduğu kabul edilen ve mantıksal analize dayalı önermelerle ifade edilir.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Popüler Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner