Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Çift Etmen Teorisi

Çift Etmen Teorisi, işgörenlerin işten beklentileri ile etkin ve verimli çalışmalarını sağlayan iş yeri koşullarını araştıran Herzberg, F. tarafından motivasyona, teşvik edici (özendirici) araçlar yönünden yaklaşılarak oluşturulmuştur. İşgörenlerin işe ilişkin tutumlarının başarı ve başarısızlıklarını belirlediklerinin kabulü ile ortaya konulan teori, motivasyon-hijyen teorisi olarak da adlandırılır. 
Örgüt içindeki işgörenlerin ihtiyaçlarının, hijyen (sağlık) ve motivasyon (güdüleyici, motive edici) olarak ifade edilen iki grup faktör ile açıklandığı vurgulanır. Örgüt için yaşamsal nitelikte oldukları ve asgari faktörler olarak kabul edildikleri belirtilen hijyen faktörlerinin, iş çevresindeki her türlü öğeyi kapsadığı ifade edilir. Hijyen faktörlerinin; işletme politikaları ve yönetim biçimi, çalışma koşulları, iş güvenliği, ast-üst ilişkileri (yönetici rolü, statü) ve ücret düzeyi (maaş) vb. iş çevresine ilişkin unsurlar bağlı olduğu görülür. İşgörenlerin tatminsizliklerini ortadan kaldırırken tam olarak güdülenmelerini sağlayan güçte olmayan hijyen faktörlerinin yanında, başarma ve psikolojik gelişme ihtiyaçları ile bağlantılı olan motivasyon faktörlerinin devreye girdikleri kabul edilir. İşin doğası ile ilgili olan motivasyon faktörlerinin; tanınma, yetki ve sorumluluk üstlenme, takdir edilme, başarı kazanma, işin çekiciliği, ilerleme ve yükselme (terfi) olanakları vb. olarak ele alındıkları görülür. 
Çift Etmen Teorisi’nin kısıtları arasında; işgörenleri motive edici unsurların karmaşıklığı, kişiden kişiye değişiklik göstermeleri başka bir ifade ile tatmin ölçütlerinin yetersizliği ve genelleme yapmak için de kâfi gelmemeleri gerekçeleri ile kullanılan yöntemin sınırlılığı, değerlendirmelerin yorumlardan yola çıkılarak yapılması, iş tatmini ve verimlilik arasındaki ilişkinin yeterince irdelenmemesi yer alır. 

Günün Kavramı

Çevresel Vizyon

Çevresel vizyon periferik (dış uyarıların ilgili merkeze iletilmesi) vizyon olarak da ifade edilir. Örgüt çalışmalarında kullanılan çevresel vizyon kavramı ile bir örgütün dikkatinin ve odağının dışında kalanlara işaret edilir. Çevresel vizyon, örgütlerin halihazırda yaptıklarına fazla odaklanmalarının yaratacağı tehlikeye vurgu yaparak, örgütlerin dış dünyaya açılmalarının gereğini ortaya koyar. Çevreden gelen zayıf sinyallerin fark edilip, yorumlanmasını sağlayan çevresel vizyon, iş fırsatlarının fark edilerek, geleceğe ilişkin alternatif planların yapılmasına olanak tanır. Günümüz örgütleri için yüksek düzeyde çevresel vizyona sahip olmanın örgütlerin hayatta kalma şansını arttırdığı kabul edilir.  

Bunu Biliyor muydunuz?

Bilgi Yönetimi

Bilgi yönetimi, örgütün entelektüel ve yaratıcı kaynaklarını organize etmede ve paylaşmada izlediği yol olarak ifade edilir. Bilgi yönetimi ile örgütün entelektüel sermayesini sistematik olarak bulması, örgütlemesi, ulaşılabilir hale getirmesi ile örgütsel faaliyetlerine ait bilginin üzerine inşa etmesi için devamlı öğrenmesi ve bilgi paylaşımı kültürünü güçlendirmesi yeteneği anlatılır. Örgütsel öğrenme ve karar alma süreçleri için önemli etkisi bulunan bilgisayar destekli örgütsel ilişki türü olan bilgi yönetimi, örgüt içindeki insanlar, işlevler ve bölümler arasındaki bütünleşme düzeyinin arttırılması için önemli bir araç olarak kabul edilir. Örgütün bilgiye değer vererek bilgiyi yaratması, yakalaması, kullanması ve dağıtması ile bilginin resmi kontrolüne sahip olması anlatılır.
Örgütlerin rekabetçi ve stratejik faaliyetlerinin önemli bir parçasını oluşturan bilgi, örgütler için güç olarak kabul edilir. Bilgi yönetimi, örgütün sahip olduğu ve edindiği bilgileri bir araya getirme ve paylaşma süreci olarak tanımlanır. Çevresel dinamizm ile değişen örgütsel yapılar, kaydedilen teknolojik gelişmeler, farklılaşan işgören nitelik ve beklentileri ile örgüt içinde depolanan, düzeltilerek kullanıma hazır hale getirilen bilgiler, örgütün gelişip büyümesini sağlar. 
Bilgi yönetimini güçleştiren faktörler arasında; esnek olmayan örgütsel yapılar, örgüt içinde takip edilmeyen yeni bilgi yönetim sistem ve teknikleri yer alırken, etkin bilgi yönetimi için; iyi iletişim ve etkili işbirliği ile açık, dinamik ve yeni bilginin edinimi ve paylaşımı ile şeffaf örgüt yönetimi önemli kabul edilir.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner