Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Durumsallık Yaklaşımı

Çevresel belirsizliğin en önemli unsur olarak kabul edildiği Durumsallık Yaklaşım’ında örgütün çevreyi değiştiremediği, çevredeki değişime yapısında değişiklikler yaparak uyum sağlamaya çalıştığı görülür. Durumsallık Yaklaşımı’nda, örgütü oluşturan alt sistemlerin birbirleriyle ve örgütün tümüyle olan ilişkileri incelenirken, örgütün iç ve dış çevresi ile uyumunun önemi de vurgulanır. Yaklaşımda örgüt yapısının iç ve dış ilişkilere göre şekil alacağı, tüm örgütler için kapsayıcı bir en iyi örgüt yapısının bulunmadığı, her yerde ve koşulda geçerli bir tek örgüt yapısının olmadığı ve en iyinin durumdan duruma değişerek farklı durumlarda farklı örgütlenme biçimlerinin uygulanması gerektiği savunulur.
Durumsallık Yaklaşımı’nda çevresel faktörlerin örgüt tasarımda etkili olduğu ve yapıyı belirleyen etmenlerin teknolojik ve çevresel oldukları kabul edilir. Yaklaşımın ortaya çıkmasında çevresel koşulların örgütlerin yapılarını ve işleyişlerini ne şekilde etkilediklerini belirlemeyi amaçlayan çalışmaların etkisi büyüktür. Örgüt teorisyenlerinin, örgütsel yapı ile örgütün içinde bulunduğu koşullar arasındaki ilişkiyi araştırdıkları ve örgüt çevresi ve yapısı arasındaki ilişkinin tespiti için farklı çevresel koşullarda etkili olan farklı örgüt yapılarının tasarlanmasını önerdikleri anlaşılır. Örgüt yapısını ve işleyişini belirleyen durumsallık faktörlerini içeren örgüt ve teknoloji ile ilgili çalışmaların; Woodward (birim, kitle, süreç üretimi), Thompson, J.’nin (çözümleyici, bağlı, yoğun teknoloji), Perrow, C.’nin (rutin, rutin olmayan işler) olarak sıralandığı, örgüt ve çevre ile ilgili olanların ise; Burns, T.-Stalker, G. M. (mekanik-organik), Lawrence, P.-Lorsch, J. Emery, F.-Trist, E. L. ve Leawitt, H.’nin Elmas Modeli’nin (Diamond Shaped Model) (işler, yapı, teknoloji, insanlar) şeklinde öne çıktıkları görülür.
 

Günün Kavramı

Adhokrasi

Çok belirgin bir tasarımı olmayan, tüm birimler ve fonksiyonlar üstü faaliyet gösteren, sınırların asgari düzeyde olduğu, karmaşık ve dinamik bir çevrede kolayca büyüyebilen, büyük ölçeklere ulaşabilen, genel olarak genç veya orta yaşlı organizasyonlardaki yönetim anlayışı olarak ifade edilir. Adhokrasi; formal kuralların olmadığı, gücün sürekli el değiştirdiği, resmiyetin sınırlı olduğu, koordinasyonun ve kontrolün uzmanlar arasında biçimsel olmayan etkileşimlerle ayarlandığı, yaratıcılık, yenilikçilik ve değişimi desteklemek için tasarlanarak uyum sağlamaya teşvik eden, organik ve merkezi olmayan esnek bir yapıyı içerir. 

Bunu Biliyor muydunuz?

Fordizm

Fordizm kavramı, motor endüstrisi ile simgeleşmiş belirli bir örgütlenme biçimini ifade etmek için kullanılır. Kitlesel pazara yönelik kitle üretim sistemini anlatmak için kullanılan kavramın içeriğinde, çok miktarda standart ürün üretilmesi, üretilen mallara pazar sağlamak ve işçi sınıfı kültürünün yeniden şekillenmesi konularının yer aldığı görülür. Buna ek olarak, çeşitli endüstri dallarına yayılarak tüketici alışkanlıklarının değişmesine ve yaşam standartlarının yükselmesine yol açan fordizm akımının temsil ettiği zaman dilimine; sendikalaşma, toplu pazarlık, kıdem hakları ve ödeme koşullarını belirleyen anlaşmalar dönemi denildiği ifade edilir. 
Kitlesel üretim ürünü olan malların piyasasının kısıtlı olması sebebi ile bireylerin ürün talep sınırlamalarına yönelik çözümün; çeşitlendirme, uluslararasılaştırma, yoğunlaştırma faaliyetlerini içeren neo fordizm ile sağlandığı görülür. İstihdam seviyesinin azalarak doymuş talep krizinin yaşandığı küresel pazarda, talep durgunlaşması ile yükselen işsizlik sonucu yeni üretim tarzına işaret edilerek post fordizm dönemine girildiği savunulur. Bu bağlamda, örgütlerin; ürünün kendisinde değişim yoluyla veya markalaşma ve reklam verme yöntemleri ile ürünlerini farklılaştırarak onlara değer katmaya çalıştıkları ifade edilir.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner