Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Bilimsel Yönetim Yaklaşımı

Örgüt yaklaşımlarının, örgütler ve yönetim hakkında önemli bilgiler içerdikleri, örgütün amaçları için kullanılan araçlar oldukları ve zaman içinde farklılık göstererek her birinin ayrı ayrı bir süreci ifade ettikleri vurgulanır. Yaklaşımların, yönetim yazınında genellikle, Klasik, Davranışsal (Neoklasik/İnsan İlişkileri),  Modern ve Çağdaş (Postmodern) olarak sınıflandırıldıkları görülür. Klasik Yönetim Yaklaşımı başlıca kaynağını; Bilimsel Yönetim, Yönetim Süreci ve Bürokrasi Yaklaşımları'ndan alır. 
Örgüt yaklaşımlarının temelleri 1900’lerde Fayol, H. ve Taylor, F. W. gibi mühendis ve yönetici kökenli yönetim teorisyenleri tarafından atılmış, yönetimin uygulamalara yönelik problemlerinin ele alınarak Klasik Yönetim Yaklaşımı kapsamında çalışmalar yürütüldüğü görülmüştür. Bilimsel Yönetim Yaklaşımı, ekonomik olarak verimli çıktılar elde etmek için örgütsel faaliyetlerin etkin yönetimine odaklanır. Sözü edilen yaklaşımın, üretimde etkinliğin ve verimliliğin sağlanması için ihtiyaç duyulan örgüt ve yönetim modeli üzerinde durduğu görülür. 
Bilimsel Yönetim Yaklaşımı, yönetimin geliştirilmesi ile her işin “en iyi” şekilde yapılmasının mümkün olduğunu ifade eden Taylorizm anlayışının başladığı dönemine ait bir yaklaşımdır. Taylorist prensip ve tekniklerin, teoride görevlerin tanımlanma ve pratikte uygulanmasını içererek, sistematik iş tasarımlarını teşvik ettikleri görülür. İşgörenlerin verimliliği ve etkinliğinin arttırılması üzerinde duran yaklaşımda, çalışma gücünü etkileyen değişkenler göz önünde bulundurularak daha çok üretim yapılmasının sağlanabileceği vurgulanır. Söz konusu yaklaşıma katkı sağlayan düşünürlerin; “bireyin verimli çalışma potansiyelini ifade eden kapasitesi, bir görevi başarmak için gerekli zaman ve bireyin kas gücünün kuvveti anlamında dayanıklılığı” şeklinde sıralanan üç değişken üzerinde durdukları görülür. Bu bağlamda, Bilimsel Yönetim Yaklaşımı’nın örgütün alt kademelerinde, fiilen fabrika, atölye, üretim yeri düzeyindeki işleri esas alarak ilkeler geliştirdiği anlaşılırken, örgütsel faaliyetlerin sözü edilen bilimsel yönetim ilkeleri ile planlanabileceği ve kontrol edilebileceği ifade edilir. İşgörenlerin üretim aracı olarak algılanmasına neden olması ile eleştirilen Bilimsel Yönetim Yaklaşımı’nın yönetim kuramlarının temelini oluşturduğu kabul edilir.

Günün Kavramı

Bilişsel Çelişki

Biliş, enformasyonların alınması ve hatırlanması gibi bilgi işlem süreçlerini etkileyen faktörler bütünüdür. Bilişsel çelişki ile bireyin aynı anda birbirinin tersini gerektiren ya da birbiriyle tutarsız iki bilişe sahip olduğunda ortaya çıkan olumsuz bir uyarılma durumu anlatılır. Birey psikolojisi açısından bireyin çelişkileri sürekli sorguladığı, rahatsızlık verdikleri için çelişkilerden yana rahatlamaya çalıştığı ifade edilir. Başka bir ifadeyle bilişsel çelişki, bir tutumun bireyin tutum nesnesine ilişkin inanç, bilgi ve düşüncelerinden oluşan bilişsel öğelerden iki tanesi arasındaki tutarsızlık olarak ifade edilir. 

Bunu Biliyor muydunuz?

Feminist Teori

Küreselleşen dünyada toplumsal cinsiyetin giderek artan önemini ve özellikle dünya genelindeki kadınların deneyimlerinin benzersiz niteliğini vurgulayarak sosyolojik bir bakış açısı şeklinde ortaya konulan Feminist Teori, sosyal hayat ve birey deneyimine dair kadın perspektifinden geliştirilmiş genel kapsamlı ve disiplinlerarası fikirler sistemi olarak ifade edilir. Kadınların çeşitli baskıcı yapılar karşısında özgürleşiminin sağlanmasına odaklanan Feminist Teori, cinsiyetler arası orta ölçek bir teori olmanın ötesinde, yerleşik bilgiyi göreceli kılarak, düşüncede devrim yaratmayı amaçlar. Feminist örgüt teorisinin başlangıç noktasını, erkekler ve kadınlar ile ilişkili eşitlik sorunları oluşturur. Örgüt teorisinin odağında; örgüt içindeki temel kaygılar (cam tavan vb.), örgütsel demografik dağılım, kadınların kariyer hedefleri ve örgüt içi sosyal ağ yapıları vb. konular yer alır. Buna ek olarak teori kapsamında; toplumsal cinsiyet ve cinsellik eşitsizliği, çalışmanın doğasını anlamlandırma ve ailesel durumlarla ilişkisi gibi konuların bulunduğu görülür.
Toplumdaki cinsiyet eşitsizliklerini açıklamak ve söz konusu eşitsizliklerin üstesinden gelmek adına teori kapsamında ortaya çıkan birçok feminist kuram (liberal, felsefi, radikal, sosyalist, köktenci, siyah, postmodern vb.) olduğu bilinir. Küreselleşen dünyada, toplumsal cinsiyet sorunlarının giderek önem kazandığı ve kadınların dünya genelinde sahip oldukları tüm koşullarının iyileştirilmesine çalışıldığı görülür.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner