Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Faydacılık

Bentham, J. ve Mill, J. S. ile ilişkilendirilen faydacılık, davranışın en yüksek sayıda birey için en yüksek düzeyde iyiliği maksimize etmeyi hedeflemesi gerektiğini belirtirken, davranışın kendisine veya davranışta bulunan özneye değil davranışın sonunda ortaya çıkan duruma bakılarak ifade edilir. Faydacılıkta en iyi veya en az kötü sonucu getiren davranış veya uygulama dikkate alınarak, doğru davranış veya uygulama seçenekleri belirlenip, seçilen eylemden etkilenen bireylerin elde edecekleri fayda ve zarar hesaplanır. Bu bağlamda, karara varmadan önce ilk yapılacak şeyin davranış veya uygulama seçeneklerinin belirlenmesi olduğu ifade edilir.
Eylemlerin, genelin mutluluğunu arttırdıkları veya azalttıkları ölçüde doğru ya da yanlış olma durumları ile ortaya konulan ilkenin faydacılık (yararcılık) olduğu savunulur. Bentham, J.'nin, hayata hazzın ve acının damgasını vurduğunu ve iyi yaşamanın haz arayışına ve acının asgari düzeye indirilmesine dayandığını ileri sürdüğü görülür. Mutluluğu hazza eşitleyen Bentham, J., bireyin mutluluğa erişebilmek için haza yönelmesi ve hayattan olabildiğince fazla haz elde etmeye çalışması gerektiğini vurgular. Mill, J. S.'nin ise; zihinsel hazlara ağırlık verilmesi gerekliliğine inandığı ve en büyük mutluluğu yaratacak kurallara uyulması ile açıkladığı “kural faydacılığı” kavramını ortaya koyduğu görülür.

Günün Kavramı

Fırsat Maliyeti

Örgüt yapılarını anlamak ve örgütsel davranışları incelemek amacıyla Williamson, O. E. tarafından geliştirilen “İşlem Maliyeti Yaklaşımı’nın” odak noktasını oluşturan işlemler ve işlemlerden doğan maliyetler arasında yer alan fırsat maliyetleri; piyasa araştırmalarından doğan maliyetler, sözleşme süreci ile ilgili maliyetler, performansın izlenmesi ile ilgili maliyetler, yasal prosedür maliyetleri vb. olarak ifade edilir.

İşlem, alıcı ile satıcı arasındaki değişimi ifade ederken, işlem maliyetleri değişim sürecinde doğan maliyetleri tanımlamak için kullanılır. İşlem maliyetlerinin, değişimi yapılan malların ve hizmetlerin pazardaki rekabetçi üretim maliyetlerini kapsadığı, üretim maliyetlerinin, örgütün ölçeğine, bilgi ve teknoloji düzeyine bağlı olarak farklılık gösterdiği ifade edilir. Örgütsel iktisat teorisine göre sıralanan maliyetler (piyasa araştırmalarından doğan maliyetler, sözleşme süreci maliyetleri, performansın izlenmesi ile ilgili olan maliyetler, yasal prosedür maliyetleri vb.) arasında yer alan fırsat maliyetlerinin; kaynakların kullanılmasında gösterilen fedakârlık olduğu kabul edilir. Fırsat maliyetlerinin üretim açısından, kaydedilmiş net gelir veya başka bir ifadeyle, üretim kapasitesinin başka bir seçenek için kullanılmasında elde edilebilecek en yüksek gelir düzeyi olarak tanımlandığı görülür. 

 

Bunu Biliyor muydunuz?

Aston Grubu Araştırması

Durumsallık Yaklaşımı çerçevesinde yapılan Aston Grubu Araştırması’nda, örgüt yapısına göre değişen çevresel koşullar ile ilişkiyi belirlemek için örgütün geçmişi, mülkiyeti ve kontrolü, büyüklüğü, teknolojisi, yeri ve bağımlılığı gibi çevresel değişkenlerin etkilerinin ele alındığı görülür. Bilimsel yöntemler kullanılarak örgütsel büyüklük üzerine yapılan çok aşamalı araştırmalar arasında yer alır. Aston Grubu Araştırması’nda teknoloji, "iş akış entegrasyonu" olarak tanımlanır. Örgütün büyüklüğü arttıkça biçimlendirilmiş ilişkilere dayanan formel örgüt yapısının belirleyicisi olan ve üretim ve iş akışında önem arz eden teknolojinin örgüt yapısı üzerindeki etkisinin azaldığı vurgulanır.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner