Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

A ve B Tipi Kişilik

Bireylerin stresi algılamaları üzerine iki tip davranış özelliği sergiledikleri görülür. A tipi kişilik; rekabetçi, başarıya tutkun ve başarıyı miktar ile ölçen, aceleci davranarak zamanla yarışarak zaman baskısını hisseden, kendisi için yüksek beklentilere sahip, saldırganlık, düşmanlık, kızgınlık dürtüleri olan ve başkalarına güvenmeyen olarak betimlenir. Stres yaratıcı işler bu tip kişiliktekiler için yeterince bağımsızlık ve inisiyatif içermeyen işler olarak algılanır.
B tipi kişilik özellikleri arasında; açık, rahat, sakin ve esnek olma, hayatı basite indirgeyerek yaşama ve başarıya zamana içinde yapılan çalışma ile ulaşma yer alır. Kolay sinirlenmeyen, sabırlı, aşırı hırslı olmayan ve düzenli çalışan B tipi kişilikteki bireyler, yaptıkları işten zevk almayı bilen, kendinden ve çevresinden emin bireylerdir.

Günün Kavramı

Atıf Teorisi

Atıf teorisi, davranışların nedenlerinin ortaya koyulmasını sağlar. Bireyin yaşadığı tecrübeleri kendine açıklama ve çevresindeki olup bitene bir anlam verme ihtiyacının bulunması ile dünyaya uyumlanmaya çalışması olarak ifade edilir. Sözü edilen uyumlanma ile birlikte harekete geçilerek, çevre ile ilgili kestirme ve tahminlerin yapılması sağlanır. Teoriye göre bireylerin, kendi davranışları ile birlikte diğer bireylerin davranışlarını anlamaya çalışan amatör psikologlar şeklinde hareket ettiklerine inanılarak hızla yorum yapıldığı görülür. Atfetme ile neden-sonuç ilişkisinin ortaya çıkarıldığı bir analitik düşünce süreci ifade edilir. Sosyal olaylara anlam veren atıf teorisi, örgütsel amaçlara erişmenin ne tür örgütsel ve çevresel düzenlemelerle ilgili olduğunun anlaşılarak algılanmasını sağlar.

Bunu Biliyor muydunuz?

ERG Teorisi

Alderfer, C. tarafından geliştirilen teori kapsamında örgüt içinde “var olma” (existence), “ilişki kurma” (relatedness) ve “gelişme” (growth) ihtiyaçlarının yer aldığı görülür. Var olma ihtiyacı ile işgörenlere örgüt tarafından sağlanan maddi imkan ve fiziksel çalışma koşulları, ilişki kurma ihtiyacı ile işgörenlerin örgüt içinde kurdukları sosyal ilişkiler, gelişme ihtiyacı ile işgörenlerin bireysel yaratıcılıklarını içeren eylemlerde bulunarak kendileri veya çevreleri için yeteneklerini kullanmaları ve yeni yetenekler geliştirmeleri ihtiyaçları anlatılır. 
İhtiyaçlar arasında kesin bir sıra olmadığı ifade edilen teoride, işgörenin gereksinimlerine göre herhangi bir ihtiyacına eğilmesinin mümkün olduğu anlatılır. Alt düzeydeki ihtiyaçlar tatmin edildiğinde üst düzey ihtiyaçlara yönelim sağlanırken, üst düzey ihtiyaçlarda tatmine ulaşılamadığı noktada alt düzeyde olanların motivasyon kaynağı oldukları vurgulanır. Buna örnek olarak, var olma ve ilişki kurma ihtiyacı karşılanmayan işgörenin gelişme ihtiyacı ile motive olacağı belirtilir. Başka bir anlatımla, tatmin seviyeleri az olan ihtiyaçların motivasyon oranlarında artış görüldüğü ifade edilir. 
Birden fazla gereksinimin aynı anda çıkabileceğini belirtilen Alderfer C.’ye göre ihtiyaçların işgörenler üzerinde birlikte motivasyon sağlayabildikleri vurgulanır. Bireysel farklılıklar konusuyla uyum içinde olan kuramda, eğitim, aile geçmişi ve kültürel çevre gibi faktörlerin işgörenlerin ihtiyaçlarını etkiledikleri belirtilir. 

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner