Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Bürokratik Örgüt Modeli

Bürokratik örgüt modelinin Weber M. tarafından belirlenmiş ilkeleri arasında; örgütsel verimliliği arttırmak için uzmanlaşmaya dayalı işbölümünün geliştirilmesi, hiyerarşik yetkilendirmenin kabul edilmesi, işgörenlerin yeteneklerine göre işe alımlarının ve terfilerinin yapılması, örgüt içi faaliyetlerin yazılı kurallar çerçevesinde yerine getirilmesi ve yönetsel ilişkiler için belirlenmiş kuralların tüm işgörenler için aynı şekilde uygulanması yer alır. Weber M.’ye göre bürokratik örgüt modelinde egemen olan kontrol (kurallar, düzenlemeler, iş tanımlamaları) örgütsel verimliliğin güvencesi olarak kabul edilir. Özetle bürokratik örgütler, örgüt işleyişinin yazılı kurallara ve düzenlemelere dayandırıldığı, iş ilişkilerinin objektif standartlara bağlandığı, işbölümü ve uzmanlaşmanın egemen olduğu, görevlerin uygun beceri ve yeteneklere sahip işgörenler tarafından hiyerarşik yetki ile yürütüldüğü rasyonel ve merkeziyetçi yapılar olarak örgütsel etkinliği sağlamaya odaklanırlar.

Günün Kavramı

Fayol, H.

Organizasyon ve yönetim olgusunun kapsamlı olarak incelendiği Yönetim Süreci Yaklaşımı’nın Fayol, H. ile başladığı ifade edilir. Yönetebilmenin ayrı bir yetenek ve teknik olduğuna inanan Fayol, H., yöneticilerin fiziksel, fikirsel ve genel kültür yetenekleri, moral özellikleri, özel eğitim ve denetim nitelikleri bağlamında değerlendirme yaptıklarını ve sözü edilen değerlendirme sonucunda, organizasyonun alt basamaklarında yer alanların fiziksel, üst basamaklarda olanların ise fikirsel yeteneklere ihtiyaç duyduklarını ortaya koyar.
Fayol, H.’nin teori geliştirmek yerine yönetim pratiğine fayda sağlamayı amaçlayan modeller sunarak, üst düzey yönetimle ilişkili bir yönetim anlayışı geliştirmeye ilgi duyduğu anlaşılır. Örgütün temel işlevlerini göz önünde bulunduran Fayol, H.’nin, örgüt üst düzey yönetiminin; tahmin, planlama, örgütleme, yöneltme ve kontrol gibi kilit aktivitelerden sorumlu olduğunu belirttiği görülür. 
Fayol, H.’nin örgütün tamamını ele alarak, iyi bir örgüt tasarımı ve yönetim ilkeleri (işbölümü, yetki ve sorumluluk eşitliği, yönetim birliği, merkezileşme, hiyerarşi, emir-komuta birliği, disiplin, hakkaniyet, ücretlendirme, genel çıkarların bireysel çıkarlardan üstün olması, düzen, iş güvenliğinde denge, inisiyatif, moral güç) üzerinde durduğu görülür. Fayol, H.’ye göre bir örgütteki faaliyetler; “teknik, ticari, mali, muhasebe ve güvenlik faaliyetleri olarak sıralanırken, yönetimsel faaliyetlerin örgütün üyeleri aracılığıyla gerçekleştirilir.

Bunu Biliyor muydunuz?

Determinizm

Belirlenimci dünya görüşü olarak nitelendirilen determinizm ile her olayın bir nedeni olduğu ve tüm evrenin nedensel yasalar tarafından yönetildiği belirtilir. Başka ifadeyle determinizm, başlangıçtaki koşul ve durumların sonraki durumlar üzerindeki belirleyiciliği ve evrensel yasalara bağlı öngörülebilirliğini savunan felsefi görüş olarak kabul edilir. Evrenin bugünkü durumu, fiziksel yasaların ve evrenin başlangıç koşullarının bir çıktısı olarak vurgulanan determinizmde, evrensel nedensellik ile her olayın evrensel yasalarla uyumlu yeterli nedenselliğe sahip olduğu savunulur. Başka bir ifadeyle determinizm ile tüm olayların belirlenmiş olduğunu kabul edilir.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner