Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Demir Kafes

Bürokratik örgüt modeli, kurallar ve yasalara dayalı, rasyonel olarak işleyen, etkinlik ve verimliliğin maksimum ölçülerde gözetildiği örgüt modelidir. Buna ek olarak, sözü edilen modelin etkin hizmet üretmekle birlikte, bireysel yaratıcılık, özgürlük ve özerklik konularına yer vermeyen bir mekanizma olduğu vurgulanır. 
Bürokratik örgüt modelinde görev alanların örgütlenme gücünün kurbanı haline gelerek otomatik davranışlarının artması sonucu birey için olduğu kadar toplum için de bir “demir kafes” oluştuğu ifade edilir. Bürokrasiyi ideal bir yönetim aracı olarak tanımlayan Weber, M., gücün tek elde toplandığı bürokratik yapılarda görev alanların makinenin dişlileri gibi görünmeleri nedeni ile bir nevi “demir kafese” hapsedildiklerini belirtir. Başka bir ifadeyle, içinde görev alanlar açısından bürokrasinin demir kafesi andırdığı anlatılır. 

Günün Kavramı

Dephi Yöntemi

Gruplarda karar alma teknikleri arasında yer alan delphi yöntemi, örgütte bir problemin çözümü için uzman bireylerin yüz yüze gelme, bir arada bulunma, karşılıklı görüşme ve tartışma yapma zorunluluğu olmadan, bir konu hakkında karara ulaşmalarını sağlayan bir teknik olarak ifade edilir. Delphi yönteminin amacı, farklı uzmanların tek bir konu üzerindeki görüşlerini toplamak ve düzenlemek şeklinde belirtilir.
Uzman bireylerin listesinin belirlenmesi ve problemin bilgisayar ağları ve diğer iletişim araçları ile aktarılması ile başlayan süreç, düşünülen görüşlerin ve önerilen uygun çözümlerin grup lideri ile paylaşılması ve sözü edilen liderin toplanan çözüm önerilerini grubun geneli ile paylaşması ile devam eder. Diğer uzmanların, iletilen görüşler hakkındaki fikir ve önerileri ile birlikte toplanan tüm önerilerden liderin fikir birliğine varması ile karara ulaşılır. Karar alınamaması durumunda süreç, aynı aşamalar çerçevesinde karara varılıncaya kadar tekrarlanır.
Delphi yönteminin avantajları arasında; karar vermede uzman görüşlerinin alınması için yüz yüze görüşmenin gerekli görülmemesi sebebi ile yüksek maliyetler ödenmesinin zorunlu olmaması, bireysel çatışmaya yer verilmemesi, grup üyelerinin karizmalarından etkilenilmemesi, fikir önerilmesinden çekinilmemesi, fikir sahipliğinin olmaması ve fikir değiştirmekten kaçınılmaması olarak sıralanır. Sözü edilen yöntemin en büyük kısıtı ise zaman alıcı olmasıdır. 

Bunu Biliyor muydunuz?

Bentham, J.

Toplumsal yaşamı faydacılık çerçevesinde analiz eden Bentham, J., kavramı sistemleştirmeyi deneyerek, toplum üyelerinin refahını arttırmayı hedefleyen kapsamlı bir yaşama tedbirleri sistemi ortaya koyar. Bu faydacı yaklaşımla Bentham, J., toplumda bireyler arasında yaşanan çıkar çatışmalarının, yasa koyucuların prensipleri arasında yer alması beklenen mutluluk ile düzene koyulacağını ileri sürer. Bentham, J., toplumsal etkileşimler çerçevesinde ele aldığı bireyin doğasını niceliksel açıdan değerlendirerek, toplumsal refahın artışına hizmet eden yönetim anlayışı tasarımı ile faydacılık kavramına katkı sağlar. Bentham, J., hedefini, “mümkün olan en yüksek sayıda birey için mümkün olan en büyük mutluluk” diye tanımlarken, bireysel mutluluk için genel hedefle uyumlu hale gelen bireysel çabanın, bireysel mutluluğa hizmet edeceğini belirtir. Bentham J.’nin faydacılık kavramı ile ilgili çalışmalarının yanında; sosyal tabakalaşma, suç ve suçluluk üzerine çalışmaları da mevcuttur. Ampirik gözlemden yararlandığı sözü edilen çalışmaları arasında “kilit altına alınmış, kapatılmış bireylerin” sürekli gözlenmesini sağlayan cezaevi tasarımının (panoptikon) ön plana çıktığı görülür.

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner