Yönetim Sözlüğü

Aranan Kavram

Esnek Uzmanlaşma

Esnek uzmanlaşma kavramı, Piore, M. ve Sabel, C. F. ve Hirst, P. ve Zeitlin, J.’nin çalışmalarına dayandırılır. Kitle üretiminin yerini yeni bir üretim paradigmasına bıraktığının ileri sürüldüğü sözü edilen çalışmalarda yeni üretim modeli olarak esnek uzmanlaşma kavramının ifade edildiği anlaşılır. Piore, M. ve Sabel, C. F.’ye göre esnek uzmanlaşmanın yeni bir üretim paradigması olmasının yanında bireyin yabancılaşmasının giderilmesine katkı sağladığı vurgulanır. Postfordist dönemde makinenin bireyin kontrolüne girmesi ile bireyin entelektüel ve fiziksel kapasitesinde gelişim yaşanmasının, başka bir ifadeyle, gelişen teknoloji ile farklılaşan taleplerin karşılanması için insan kaynağının yeniden yapılanmasının esnek uzmanlaşma ile sağlandığı ifade edilir.
Esnek uzmanlaşmanın olduğu örgütlerde, rekabet avantajı sağlamak amacıyla farklılaşmış piyasalar için farklı üretimleri yapmaya uygun işgücü istihdamının sağlanması ile değişen tüketim taleplerine yanıt verilir.
Çağdaş Yönetim Yaklaşımları'nda örgütlenmenin postfordizm ve esnek uzmanlaşma ile ilişkilendirildiği görülür. Postfordizm; tüketim taleplerinin esnek üretim ile sağlandığı, işgücü açısından ve makineleşmede esnek uzmanlaşmanın benimsendiği, bilgi ve iletişim teknolojilerinin esneklikle kullanıldığı bir üretim yaklaşımı olarak kabul edilir. Postfordist dönemin ve esnek uzmanlaşmanın özellikleri olarak; esnek ve yatay yapılar, niş pazarlar, yetenekli işgücü, yaratıcılık ve inovasyona yönelim, artan tüketim, örgütlenme, iş yapma ve işe alım süreçlerinin yeniden yapılanmaları sıralanabilir. 

Günün Kavramı

ERG Teorisi

Alderfer, C. tarafından geliştirilen teori kapsamında örgüt içinde “var olma” (existence), “ilişki kurma” (relatedness) ve “gelişme” (growth) ihtiyaçlarının yer aldığı görülür. Var olma ihtiyacı ile işgörenlere örgüt tarafından sağlanan maddi imkan ve fiziksel çalışma koşulları, ilişki kurma ihtiyacı ile işgörenlerin örgüt içinde kurdukları sosyal ilişkiler, gelişme ihtiyacı ile işgörenlerin bireysel yaratıcılıklarını içeren eylemlerde bulunarak kendileri veya çevreleri için yeteneklerini kullanmaları ve yeni yetenekler geliştirmeleri ihtiyaçları anlatılır. 
İhtiyaçlar arasında kesin bir sıra olmadığı ifade edilen teoride, işgörenin gereksinimlerine göre herhangi bir ihtiyacına eğilmesinin mümkün olduğu anlatılır. Alt düzeydeki ihtiyaçlar tatmin edildiğinde üst düzey ihtiyaçlara yönelim sağlanırken, üst düzey ihtiyaçlarda tatmine ulaşılamadığı noktada alt düzeyde olanların motivasyon kaynağı oldukları vurgulanır. Buna örnek olarak, var olma ve ilişki kurma ihtiyacı karşılanmayan işgörenin gelişme ihtiyacı ile motive olacağı belirtilir. Başka bir anlatımla, tatmin seviyeleri az olan ihtiyaçların motivasyon oranlarında artış görüldüğü ifade edilir. 
Birden fazla gereksinimin aynı anda çıkabileceğini belirtilen Alderfer C.’ye göre ihtiyaçların işgörenler üzerinde birlikte motivasyon sağlayabildikleri vurgulanır. Bireysel farklılıklar konusuyla uyum içinde olan kuramda, eğitim, aile geçmişi ve kültürel çevre gibi faktörlerin işgörenlerin ihtiyaçlarını etkiledikleri belirtilir. 

Bunu Biliyor muydunuz?

Chicago Okulu

Chicago Okulu, sosyoloji biliminde yoğunlaşarak oluşturulan disiplinlerarası niteliğe sahip çalışmalar ve sembolik etkileşimcilik alanında yapılan araştırmalar ile örgüt teorisi kapsamında ortaya konulan bilimsel bir akım olarak kabul edilir. Chicago Okulu kapsamında, örgütsel aktörler arası etkileşimin örgütsel yaşamı şekillendirmesi konusuna odaklanılarak, sembolik etkileşimcilik kaynaklı örgüt teorisi çalışmalarına zemin hazırlandığı görülür.
Pragmatizm felsefesine dayanan Chicago Okulu teorisyenleri arasında; Dewey, J., Herbert, M., Blumer, H., Hughes E., Park, R. E. VE Mead, G. H. gibi sosyologların yer aldığı görülür. Örgütsel olguların bireylerin eylemlerini şekillendiren ve karşılıklı iletişimleri sonucu oluşan ortak anlamlarına dayalı kolektif eylemler oldukları savunulur. 

Kelime Öner

Son Aranan Kavramlar

    Popüler Kavramlar

    Yeni Eklenen Kavramlar

    Kitap Öner

    Yönetim ve Organizasyon Kuramları

    Organizasyon kuramları konusu, Yönetim ve Organizasyon bilim dalının temel alanlarından biri olmasına karşın, bu konuya Türkçe yazında yeteri kadar yer verilmemiştir.

    Örgütsel Davranış: İnsan, Süreç, İş ve İnsan Kaynakları Yönetimi

    Örgütsel Davranış ve İnsan Kaynakları Yönetimi çalışmaları arasında dikkate değer oranda ortak bilgi birikimi mevcutken, genellikle çok farklı disiplinler olarak ele alınıyorlar.

    Örgüt Kuramı: Meydan Okumalar ve Bakış Açıları

    Kökenlerinden bugünkü tartışmalara kadar örgüt kuramını inceleyen yazarlar, okuyucuları çeşitli bakış açıları arasındaki eleştirel bir diyaloğa dâhil olmaya özendirmektedirler.

    Örgüt Kuramı, Örgüt Tasarımı ve Örgütsel Değişim

    Örgüt ve çevresini konu alan birinci kısım; örgütsel etkililik, etik ve değişen küresel çevrede örgütlenme konuları etrafında toplanmaktadır.

    Örgüt Kuramları

    Çağdaş yaşamın egemen unsuru olan örgütler, yirminci yüzyılın başlarından günümüze dek araştırmacıların ilgi odağı olmuştur. Önceleri, örgütlerin nasıl yönetilmesi gerektiği sorusuna yoğunlaşan...

    Örgütsel Davranış

    Çalışma ve iş yaşamıyla ilgili olan, bu konuda bilgisini artırmak, konulara bakış açısını genişletmek ve uygulamalarını analiz edip geliştirmek isteyen herkesin yararlanabileceği bu kitap, dört ana...

    Bilimsel Yönetimin İlkeleri

    İnsanlık tarihi kadar eski bir sanat olan yönetim, günümüzde de bütün örgütlerde başarının ardındaki en önemli faktör olarak kabul edilmektedir. Sanayi işletmelerinde rekabetçi üstünlüğün...

    Kurumsal Çeviklik ve İmprovizasyon

    Kitapta, stratejik yönetim biliminin içinde yer bulan “kurumsal çeviklik ve improvizasyon” kavramlarının, bağlamsal ilişkileri ile birlikte düşünsel derinlikleri ve pratik...